Ayoo nggarap soal UTS
JAKA TARUB
KIDANG KENCANA
I. Wenehana tandha ping (X) ing aksara a, b, c utawa d minangka wangsulan kang bener!
Kanthi nyocoke JAWABANE ING NGISORE. SOAL
Wacan kanggo nomer 1 lan 2
Pangkur
Deduga lawan prayoga
Myang watara reringa aywa lali
Iku parabot satuhu
Tan kena tininggala
Tangi lungguh angadeg tuwin lumaku
Angucap meneng myang nendra
Duga-duga aja kari
1. Angucap meneng myang nendra.
Tembung nendra tegese ... .
a. mangan
b. kira-kira
c. pangati-ati
d. turu
2. Sapada tembang Pangkur ing dhuwur isine... .
a. Pangira-ira utawa pangati-ati aja padha dilalekna. Iku kabeh pirantine wong urip sing ora
kena ditinggalna nalikane lagi tangi, lungguh, ngadeg, mlaku, ngomong, meneng apa dene
lunga
b. Pangira-ira utawa pangati-ati aja padha dilalekna. Iku kabeh pirantine wong urip sing ora
kena ditinggalna nalikane lagi tangi, lungguh, ngadeg, mlaku, ngomong, meneng apa dene
turu
c. Pangira-ira utawa pangati-ati padha dilalekna. Iku kabeh pirantine wong urip sing ora kena
ditinggalna nalikane lagi tangi, lungguh, ngadeg, mlaku, ngomong, meneng apa dene lunga
d. Pangira-ira utawa pangati-ati aja padha dilalekna. Iku kabeh pirantine wong urip sing kena
ditinggalna nalikane lagi tangi, lungguh, ngadeg, mlaku, ngomong, meneng apa dene lunga
Wacan kanggo nomer 3
……………………………………………………………………………….
Jaka Tarub saya kepengin ngerti kepriye carane adang nalika Nawangwulan meling
marang dheweke supaya aja pisan-pisan mbukak kekep dangdangan ana pawon.
Kadereng saka anggone kepengin ngerti, Jaka Tarub mbukak kekep dangdangan.
Saeba kagete nalika nyawang ing jero kukusan mung ana pari sawuli. Kepriye carane
kok bisa dadi sega akeh?
3. Saka pethikan crita ing dhuwur aweh piweling/nasihat/amanat yen wong iku ... .
a. kudu mblenjanji janji
b. kudu nuhoni (netepi) janji
c. ora perlu janji
d. ora nampa janji
Wacan kanggo nomer 4
Dewi Sinta gumun mirsani sesawangan sing endah edi peni. Dheweke pirsa
kidang kang merak ati, werna kuning kaya mas, solahe trengginas. Dewi Sinta
kepencut, pengin kagungan kidang iku. Sinta banjur nyuwun marang Rama supaya
nyekel kidang kencana iku kanggo dheweke. Rama tresna banget marang garwane,
mula kanthi bombonging ati dheweke ngleksanani panyuwune Sinta.
4. Ngapa Raden Rama kersa ngleksanani panyuwune Dewi Sinta nyekel kidang kencana?
a. Amarga saking ora tresnane Raden Rama marang Dewi Sinta, kang dudu garwane.
b. Amarga saking tresnane Raden Rama marang Dewi Sinta, kang dudu garwane.
c. Amarga saking tresnane Raden Rama marang Dewi Sinta, garwane.
d. Amarga saking ora tresnane Raden Rama marang Dewi Sinta, garwane.
5. Uripe bocah wadon sing ditinggal ninggal bapake iku tansah katula-tula katali.
Tembung kang kagaris ngisore klebu purwakanthi guru sastra. Dene jinis ing purwakanthi
liyane yaiku guru swara lan guru basa/lumaksita.
Eyang kerep paring pitutur “Sapa jujur bakal kojur lan uripe makmur.”
Iki kalebu purwakanthi ... .
a. guru sastra
b. guru basa
c. guru swara
d. lumaksita
6. Ririn iku bocah wadon ayu sing meneng, nanging bareng diunen-uneni bulike, pingget atine.
Dheweke nganti suwi ora gelem menyang daleme bulike.
Tembung entar pingget atine tegese… .
a. seneng
b. gampang muring-muring
c. sabar banget
d. serik, mangkel
7. Bocah lanang iku becike aja kalungan, mundhak ora apik. Panambang -an ing tembung
kalungan tegese … .
a. nganggo
b. saben
c. memper
d. piranti (alat) kanggo
8. ‘Shella nyirami kembang mawar.’.
Tembung kembang mawar minangka lesan panandhang. Dene ukara ing ngisor iki kang isi
lesan panindak yaiku ... .
a. Rahmawati ngedusi adhine
b. Safi’i makani pitik jagone.
c. Banyu ing sendhang diangsu Anisa.
d. Romdoni mangan sega pecel.
Gambuh
Aja nganti kebanjur
Barang polah ingkang nora jujur
Yen kebanjur kojur sayekti tan becik
Becik ngupayaa iku
Pitutur ingkang sayektos
9. Isine tembang Gambuh ing dhuwur ... .
a. Aja nganti kebablasen marang tumindak kang ora jujur/ora bener. Sebab iku ora apik, luwih
apik golek pitutur kang ora bener
b. Aja nganti kebablasen marang tumindak kang ora jujur/ora bener. Sebab iku ora apik, luwih
apik golek pitutur kang bener
c. Aja nganti kebablasen marang tumindak kang ora jujur/ora bener. Sebab iku apik, luwih
apik golek pitutur kang bener
GAGAK RIMANG
d. Aja nganti kebablasen marang tumindak kang jujur/ bener. Sebab iku ora apik, luwih apik
golek pitutur kang bener
Wacan kanggo nomer 10
ASAL USULE GAGAK RIMANG
…………………………………………………………………………….
Nalika Sang Adipati tindak nggoleki sapa sejatine kang duwe jaran kang ulese
ireng, dumadakan kepethuk wong papat kang padha meneng amarga mikirake
kedadean kang lagi klakon. Wong papat iku Ki Gedhe Snori, Soreng Pati, Soreng
Rangkut, lan Soreng Rana. Katelune Soreng mau lagi ditinggal mati putrane dhewedhewe.. Nalika weruh Jarane Sang Adipati, Soreng Pati muntab lan langsung nrajang
Sang Adipati kang dikira ngrampog jarane putrane. Sanajan dibantu sadulure sapaguron
nanging ora bisa ngalahake Sang Adipati. Kanthi ngobahake astane, wong telu padha
kontal kabeh.
10. Piwulang kang bisa kapethik saka wacan ing dhuwur … .
a. Aja gampang ndakwa ngarani salah marang wong, nanging kudune dilarah(ditlesih) luwih
dhisik
b. Gampang ndakwa ngarani salah marang wong iku luwih becik lan ora perlu nlesih luwih
dhisik
c. Gampang ndakwa ngarani salah marang wong, nanging luwih becik dilarah(ditlesih) luwih
dhisik
d. Aja gampang ndakwa ngarani salah marang wong, nanging uga ora usah dilarah(ditlesih)
luwih dhisik
Wacan kanggo nomer 11
“Punika turangganipun Riman.” Midhanget wangsulan kaya mangkono iku Sang
Adipati Arya Penangsang kalegan atine. Mula jaran kang dadi titihane iku dijenengake
“Gagak Rimang.” Amarga jaran iku duwe ules ireng kaya manuk gagak lan sing duwe
Riman.
11. Isine wacan ing dhuwur ... .
a. Adipati Arya Penangsang sing kagungan jaran Gagak Rimang sadurunge Riman
b. Adipati Arya Penangsang sing maringi jeneng Gagak Rimang amarga ulese ireng kaya
manuk gagak duweke Riman
c. Adipati Arya Penangsang ora maringi jeneng jaran Gagak Rimang
d. Adipati Arya Penangsang maringi jeneng Gagak Rimang amarga rupane kaya Gagak
12. Ing tengahing paprangan Resi Bisma dikrocok panah dening mungsuh tatune nganti arang
kranjang.
Tembung sanepa arang kranjang tegese ... .
a. arang-arang
b. kerep
c. kerep banget
d. arang banget
13. Wanita loro ayu-ayu rupane iku kulite kuning pindha mas sinangling. Bareng ditamatake jebule
kembar, kaya-kaya ora ana bedane. Bocah sing kembar mangkono iku rupane pindha ... .
a. mucang kanginan
b. jambe sinigar
c. merak kasimpir
d. mimi lan mintuna
Kinanthi
Padha gulangen ing kalbu
Ing sasmita amrih lantip
Aja pijer mangan nendra
Kaprawiran den kaesthi
Pesunen sariranira
sudanen dhahar lan guling
14. Pathokane tembang kinanthi ing dhuwur, sapada ana ... .
a. 6 gatra: 8u, 8i, 8a, 8i, 8a, 8i
b. 6 gatra: 8u, 8i, 8a, 8i, 7a, 8i
c. 6 gatra: 8u, 8i, 8a, 8i, 7a, 7i
d. 6 gatra: 8u, 8i, 8a, 8i, 7a, 8i
15. Sawise prapteng alas Dhandhaka Raden Rama, Dewi Sinta, lan Raden Lesmana lerem
sawetara. Aneng alas akeh sesawangan kang endah edi peni. Tembung garba prapteng
asale saka tembung ... .
a. prapteng + eng; ana + eng
b. prapta + ing
c. prapta + eng
d. prap+ teng; ane + ing
16. Eka Purwantoro iku putrane Pakdhe sing nomer siji. Eka tegese siji. Putrane sing nomer loro
jenenge Dwi Astuti. Dwi tegese loro. Lha, yen putrane Pakdhe sing angka papat dijenengake
... .
a. Mas Catur Priambada
b. Mas Tri Priambada
c. Mas Panca Priambada
d. Mas Sapta Priambada
17. 1. Nurjanah maca Alquran.
2. Nabila nulis aksara Jawa.
3. Alfina diboncengke Ida.
4. Segane digoreng Eka Nurul.
Kang kalebu ukara tanggap yaiku ... .
a. Ukara 1, 2
b. Ukara 2, 3
c. Ukara 3, 4
d. Ukara 2, 4
18. Resi Subali salah sawijining wanara(kethek) kang masanggrah ana ing pertapan Wukir
Sonyapringga madeg dadi pandhita. Resi Subali iku putrane Resi Gotama. Dasanamane putra
yaiku … .
a. atmaja, sunu, siwi, priya
b. atmaja, sunu, siwi, surya
c. atmaja, sunu, siwi, candra
d. atmaja, sunu, siwi, yoga
Handika : “Gus, Bagus, kowe ana apa kok mlakumu cepet-cepet?”
Bagus : “Aku mau saka kantor guru arep ngaturi Bu Guru mulang, nanging malah
diutus nggoleki Bapak Kepala Sekolah.”
Handika : “Diutus apa?”
Bagus : “ … “
19. Ukarane Bagus kanggo njangkepi pacelathon ing dhuwur ... .
a. Aku dikongkon nyanjangi Bapak Kepala Sekolah yen ing kantor ana tamu.
b. Aku diutus ngaturi pirsa Bapak Kepala Sekolah yen ing kantor ana tamu.
c. Aku dikengken ngandhani Bapak Kepala Sekolah yen ing kantor ana tamu.
d. Aku dikengken nyanjangi Bapak Kepala Sekolah yen ing kantor ana tamu.
20. Aku weruh Pak Guru tuku buku ing toko buku karo anake.
Ukara ing dhuwur manawa diowahi nganggo basa krama alus dadi ... .
a. Kula sumerep Pak Guru mundhut buku ing toko buku kaliyan putranipun.
b. Kula sumerep Pak Guru tumbas buku ing toko buku kaliyan putranipun.
c. Kula sumerep Pak Guru mundhut buku ing toko buku kaliyan putrane.
d. Kula sumerep Pak Guru mundhut buku ing toko buku kaliyan anake.
ISENANA KANTHI JAWABAN KANG PENER!
21. . Terangna tegese homonim ing ngisor iki!
1. Kajeng kula kepengin nglajengaken sekolah ing SMA 1 Blora.
Tembung kajeng tegese ... .
2. Perusahaan mebel mbetahaken kajeng jati kathah.
Tembung kajeng tegese ... .
22.. Terangna tegese homograf ing ngisor iki!
1. Bulik Azaqiyah wingi mundhut sepedha motor ing dealer mbayare kenceng.
Tembung kenceng tegese ... .
2. Rizal dakboncengke sepedha gondhelan kenceng amarga wedi yen tiba.
Tembung kenceng tegese ... .
23. Benerna panulise ukara-ukara ing ngisor iki!
a. Poro wargo deso padha sengkot gumregot mbangon deso.
b. Bulek Linda buwoh menyang dhulure karo tonggo-tonggone.
IKI JAWABANE SOAL ING DHUWUR.
pilihan Ganda
NO JAWABAN NO JAWABAN
1 D 11 B
2 B 12 C
3 B 13 B
4 C 14 A
5 C 15 B
6 D 16 A
7 A 17 C
8 C 18 D
9 B 19 B
10 A 20 A
II. ISIAN
21. 1. Karep, 2. kayu
22. 1. Kontan / tunai. (ora nyicil)
23.
c. Para warga desa padha sengkut gumregut mbangun desa.
d. Bulik Linda buwuh menyang dulure karo tangga-tanggane.